Als internetpastor probeert de Jezuïet Nikolaas Sintobin binnen de digitale omgeving het Evangelie te verkondigen. Een paar jaar geleden begon hij voor het Platform voor Ignatiaanse Spiritualiteit met het project Bidden Onderweg. Volgens Sintobin is gebed niets minder dan zuurstof voor het geloofsleven. Toch vinden veel katholieken het moeilijk om tijd te vinden voor gebed. Reden voor katholiekutrecht.nl om eens met Sintobin te praten.
“Bidden Onderweg is een website met bijbehorende apps voor iOS en Android waar elke dag nieuwe podcasts worden uitgebracht” legt Sintobin uit. “Een podcast is eigenlijk een radio-uitzending die je op ieder moment van de dag kunt beluisteren. De podcasts duren ongeveer tussen de 10 en 12 minuten en je kan ernaar luisteren op je telefoon of via je PC.” Volgens Sintobin zijn de uitzendingen korte meditaties op de lezing van de dag. In die uitzendingen worden onder muzikale begeleiding enkele opstapjes aangeboden om aan de hand van de tekst zelf te gaan bidden. Sintobin: “Bij deze meditaties gaat het niet om een intellectuele bezigheid waarin je de tekst gaat analyseren, het is dus écht bidden.”
Maar wat betekent dat dan, écht bidden? “Het gaat erom dat je naar de tekst leert luisteren met je hart,” legt Sintobin uit, “dat je de tekst echt laat binnenkomen en probeert te zien wat het met jou persoonlijk doet. Bij gebed ben je eigenlijk je diepere zelf aan het openen voor Gods aanwezigheid.” Volgens Sintobin heeft bidden vooral te maken met het affectieve, dat wil zeggen: het gevoelsmatige. “Dat betekent niet dat het verstand uitgeschakeld hoeft te worden,” vult Sintobin snel aan, “maar het gaat in de eerste plaats over een ontmoeting, een openstellen van je diepste diepste kern voor Gods aanwezigheid. Je diepste kern is niet een rationele kern, het gaat eerder over je gevoelens en ervaringen.” Sintobin praat onder andere over de betekenis van persoonlijke verlangens, droefheid en frustraties. Maar wat gebeurt er dan eigenlijk als je op die manier gaat bidden? Sintobin: “Dat is onvoorspelbaar, er kan veel gebeuren, maar er kan ook niets gebeuren. Het eigenlijk het onderhouden van een liefdesrelatie, een vriendschapsrelatie met God en daarin deel je met hem alles wat er in je leven gebeurt.”
De Bijbel is echter al duizenden jaren oud, hoe kunnen die oude teksten dan toch persoonlijk worden? “Als christenen geloven wij dat Jezus leeft en dat hij naar ons toe komt,” gaat Sintobin verder, “als je naar de Bijbelteksten kijkt is de context misschien historisch, maar het gaat over hele actuele vragen. Het gaat over mensen die verlangen om te beminnen, mensen die pijn hebben, die vreugde voelen, die feest vieren, die alleen zijn of die met dood en ziekte worden geconfronteerd. Met andere woorden: mensen die leven. Het gaat dus over de meest fundamentele vragen: Hoe leef ik? Hoe kan ik beter leven? Heeft mijn leven betekenis? Hoe kan ik meer liefhebben? En wie is diegene die achter het mysterie van het leven staat? Wie is God? Dat zijn thema’s die helemaal niet verouderd zijn, integendeel ze zijn nog steeds ontzettend actueel.”
Door verschillende opstapjes probeert Bidden Onderweg in de meditaties op de dagelijkse lezingen een slag te maken van het algemene naar het persoonlijke. Sintobin: “We proberen het te betrekken op de concrete ervaringen van mensen. God wil namelijk daarin met je delen – niet met zomaar met iedereen, maar met jou persoonlijk.” Toch ben je als individu maar één op de zes miljard. Heeft God dan wel iets persoonlijk tegen je te zeggen? Volgens Sintobin wel: “Zeker, wat God tegen je wil zeggen is dat hij van je houdt en dat de diepste kern van jouw zijn er één is van liefde. Dat kan misschien banaal klinken, maar als je dat werkelijk tot je door laat dringen wordt je leven anders.”
Veel katholieken geven aan dat ze bidden belangrijk vinden, maar dat ze er over het algemeen te weinig tijd voor hebben. Volgens Sintobin is het daarom ook belangrijk dat de nadruk wordt gelegd op het onderweg zijn: “Heel veel mensen gebruiken Bidden Onderweg als ze in de trein zitten of wanneer ze de hond uitlaten. Ik hoor vaak dat mensen te weinig tijd hebben, maar ze hebben wel veel verloren tijd – bijvoorbeeld in de tram. We proberen daarom binnen de drukte van het leven de mogelijkheid aan te bieden om te bidden.” Sintobin gebruikt het zelf ook, maar niet alleen in drukte. “Ik vind het heerlijk om over het strand te lopen en de podcast te luisteren,” zegt hij, “dan luister ik dezelfde meditatie soms wel twee of drie keer. Want de muziek is mooi en de vragen zijn heel open, dus er komt heel veel naar boven.” Maar lukt het hem dan altijd om ook in de drukke trein te bidden? “Ja,” zegt Sintobin, “maar vaak is het wel beter om je ogen te sluiten. Als je dus iemand tegenover je in de trein ziet zitten en die persoon is heel kalm en zit met zijn ogen dicht en met oortjes in, dan weet je: hij of zij is aan het bidden onderweg.”
Sintobin vertelt over de Ignatiaanse spiritualiteit die de basis vormt voor Bidden Onderweg. Daarbij maakt hij onder andere gebruik van het begrip inculturatie: “Veel mensen zien het internet of de smartphone als een belemmering, als een afleiding of als een bekoring. Als Jezuïeten willen we ons niet afzetten tegen de moderne cultuur, maar juist God centraal stellen binnen de cultuur zoals ze is en niet zoals ze zou moeten zijn.” Dat is een verfrissend geluid in de soms wat stoffige katholieke kerk. Moderne middelen inzetten om het gebed te bevorderen is volgens Sintobin dan ook van groot belang: “Wat nu als iemand tegen je zegt ik heb een relatie met een vrouw, maar we zien elkaar nooit, we spreken elkaar nooit en we hebben helemaal geen contact? Bestaat die relatie dan eigenlijk wel? Zo is het ook met een geloofsleven zonder bidden: als je geen contact maakt met God kun je ook geen relatie met Hem ontwikkelen. Bidden is zuurstof voor je geloofsleven.” Voor de advent heeft Bidden Onderweg nu ook een speciale digitale retraite ontwikkelt.
Nieuwsgierig geworden? Neem dan een kijkje op:
www.biddenonderweg.org
Tekst: Erik Hendrix
